Kıdem tazminatı, iş hayatında yıllarını vermiş çalışanların en önemli mali haklarından biridir. 2025 yılı itibarıyla kıdem tazminatına dair hem hesaplama yöntemleri hem de tavan tutarları merak edilmektedir. “Kıdem tazminatı hesaplama 2025” başlığı altında, işçinin çalıştığı yıl sayısı, brüt maaşı, tazminata esas kazanç kalemleri ve en güncel yasal değişiklikler ışığında nasıl hesaplama yapılacağı tüm detaylarıyla ele alınacaktır.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, 1475 sayılı İş Kanunu’nun halen yürürlükte olan 14. maddesi uyarınca; bir iş yerinde en az 1 yıl çalıştıktan sonra iş sözleşmesi belirli nedenlerle sona eren işçiye, her hizmet yılı için 30 günlük brüt ücret tutarında yapılan ödemedir.
Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Şartları (2025)
Bir işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için:
- Aynı işverene bağlı en az 1 yıl çalışmış olması
- İş akdinin aşağıdaki nedenlerden biriyle sona ermiş olması:
- İşveren tarafından haksız yere feshedilmesi
- Erkek işçinin askerlik nedeniyle ayrılması
- Kadın işçinin evlenmesinden sonraki 1 yıl içinde ayrılması
- Emeklilik (SSK, Bağ-Kur, 4A, 4B, 4C vb.)
- Malulen emeklilik
- İşçinin ölümü
- Haklı nedenle işçinin iş akdini feshetmesi
İstifa halinde kıdem tazminatı alınamaz, ancak yukarıdaki özel durumlar hariç.
2025 Yılı Kıdem Tazminatı Tavanı Ne Kadar?
Kıdem tazminatı her yıl Ocak ve Temmuz aylarında memur maaş katsayısına göre güncellenen tavan üzerinden hesaplanır.
✅ 2025 Ocak-Temmuz Dönemi Tavan Tutarı (Tahmini):
30.159 TL (brüt) / hizmet yılı başına
(Bu tutar 2024 yılı Temmuz tavanı olan 23.489,83 TL’ye, 2025 zam tahmini ve TÜFE/maaş katsayısı tahminlerine göre belirlenmiştir. Resmi rakam açıklandığında güncellenmelidir.)
Bu tavan, brüt maaşı yüksek olan çalışanlar için önemlidir. Brüt maaş bu tavanı geçse dahi, kıdem tazminatı bu sınırı aşamaz.
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Her çalışılan tam yıl için:
Kıdem Tazminatı = (Giydirilmiş Brüt Ücret ÷ 30) x 30 x Yıl Sayısı
Eğer işçi 1 yıldan fazla çalıştıysa, artan süre oranında kıst hesap yapılır.
Hesaplamaya Dahil Edilen Ücret Kalemleri:
- Brüt maaş
- Düzenli olarak verilen primler
- Yol, yemek, giyecek gibi parasal karşılığı olan yan haklar
Dahil Edilmeyen Kalemler:
- İkramiyeler (yılda bir verilen)
- Fazla mesai
- Harcırahlar
Kıdem Tazminatından Yapılan Kesintiler (2025)
Kıdem tazminatı gelir vergisinden muaftır. Ancak sadece:
- Damga vergisi (%0.759 oranında)
kesinti yapılır.
Kıdem Tazminatı Hesaplama Örneği (2025)
Örnek 1:
- Çalışma süresi: 6 yıl 3 ay
- Brüt maaş: 22.000 TL
- Giydirilmiş brüt ücret: 23.000 TL (yemek+servis dahil)
Hesaplama:
- 6 yıl x 23.000 TL = 138.000 TL
- 3 ay = (23.000 ÷ 12) x 3 = 5.750 TL
- Toplam = 138.000 + 5.750 = 143.750 TL
- Damga vergisi kesintisi: 143.750 x 0.00759 ≈ 1.091 TL
Net ödenecek kıdem tazminatı:
≈ 142.659 TL
Kıdem Tazminatı Tavanını Aşan Durumlarda Ne Olur?
İşçinin brüt ücreti tavan tutarını geçiyorsa, fazlası için kıdem tazminatı ödenmez. Örneğin:
- Brüt maaş: 35.000 TL
- 2025 kıdem tazminatı tavanı: 30.159 TL
Hesaplamalar sadece 30.159 TL üzerinden yapılır.
Kıdem Tazminatı Taksitle Ödenebilir mi?
Kanunen toplu ödenmelidir. Ancak taraflar arasında yazılı anlaşmayla taksitli ödeme yapılabilir. Aksi halde işçi alacağı için faizli icra takibi başlatabilir.
Kıdem Tazminatı Dava ve Zamanaşımı Süresi
- Kıdem tazminatı talebi için zamanaşımı süresi 5 yıldır.
- Bu süre işten ayrılma tarihinden itibaren başlar.
- Önce zorunlu arabuluculuk başvurusu yapılmalıdır, ardından anlaşma sağlanamazsa dava açılabilir.
Yargıtay Uygulamasında Önemli Noktalar
- İşverenin SGK’ya düşük ücret bildirmesi, gerçek maaşı gizlemesi durumunda tanık ve belge ile gerçek ücret ispatlanabilir
- İstifa eden işçinin “haklı neden” iddiası varsa mutlaka gerekçeli yazılı fesih bildirimi yapılmalıdır
- İşveren, kıdem tazminatını geciktirirse yasal faiz ile birlikte ödemek zorundadır
Kıdem Tazminatı Sorgulama ve Hesaplama Araçları
Resmi sitelerde (SGK, e-devlet) kıdem tazminatı sorgulama araçları henüz yaygın değildir. Ancak:
- Çalışma Bakanlığı’na bağlı siteler
- Sendikaların sunduğu hesaplama tabloları
- Güvenilir hukuk bürolarının web araçları
ile yaklaşık hesaplama yapılabilir.
Sonuç ve Değerlendirme
2025 yılında kıdem tazminatı, işçilerin sosyal güvencesi ve emeğinin karşılığı açısından en önemli hukuki haklardan biri olmayı sürdürüyor. Tavan tutarları yıldan yıla artarken, hesaplamada dikkat edilmesi gereken detaylar da çoğalıyor. İşten ayrılan bir işçi:
- Kendi durumuna göre haklı fesih yapmalı
- Brüt kazancını net şekilde belgelemeli
- Arabuluculuk ve dava süreçlerini zamanında başlatmalı
Bu şekilde hem hak kaybı yaşamaz hem de tazminatını yasal yollarla alabilir.
Konuya ilişkin daha detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
0 yorum