Adli sicil kayıtları, bireylerin ceza hukuku kapsamındaki geçmişini gösteren resmi belgelerdir. İş başvuruları, vize işlemleri veya bazı resmi izinler sırasında talep edilen bu kayıtlar, hukuki açıdan önemli sonuçlar doğurabilir. Bu makalede, adli sicil kayıtlarının hukuki niteliği, silinme şartları, arşivlenme süreçleri ve adli sicil belgesi başvurusu gibi konuları detaylıca ele alacağız.
1. Adli Sicil Kayıtları Nedir?
Adli sicil, Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) ve Adli Sicil Kanunu kapsamında tutulan, kişilerin mahkûmiyet ve ceza geçmişini gösteren resmi kayıtlardır.
Adli Sicil Türleri
✅ Genel Adli Sicil (Sabıka Kaydı):
- Kişinin tüm ceza mahkûmiyetlerini içerir.
- İşverenler, kamu kurumları ve yurt dışı vize başvurularında talep edilebilir.
✅ Arşivlenmiş Adli Sicil:
- Belli bir süre sonra silinmeyen ancak “gizlenen” kayıtlardır.
- Özel durumlarda (örneğin, savcılık soruşturması) erişilebilir.
✅ Ticari Adli Sicil:
- Şirketlerin ticari suçlara ilişkin kayıtlarını kapsar.
2. Adli Sicil Kaydı Hangi Durumlarda Oluşur?
- Mahkûmiyet kararları (hapis, para cezası, denetimli serbestlik).
- Beraat veya takipsizlik kararları (adli sicilde görünmez).
- Özel durumlar (kolluk kayıtları, tutuklama bilgisi gibi).
⚠️ Uyarı: Suçtan zarar gören kişilerin adli sicilinde kayıt oluşmaz.
3. Adli Sicil Kaydı Ne Zaman Silinir?
Adli sicil kayıtlarının silinmesi, Adli Sicil Kanunu’nun 8. Maddesi uyarınca belirli şartlara bağlıdır:
A. Denetim Süresine Göre Silinme
| Ceza Türü | Denetim Süresi | Silinme Süresi |
|---|---|---|
| Hapis Ceza (5 yıldan az) | 5 yıl | 5 yıl sonra silinir |
| Hapis Ceza (5-10 yıl) | 10 yıl | 10 yıl sonra silinir |
| Ağırlaştırılmış Müebbet | Silinmez | – |
| Para Cezası | 3 yıl | 3 yıl sonra silinir |
B. Koşullu Salıverilme ve Denetimli Serbestlik
- Denetim süresini sorunsuz tamamlayanların kayıtları silinir.
- Yeni bir suç işlenirse, eski kayıtlar yeniden değerlendirilir.
C. Çocuklara Özel Silinme Süreci
- 18 yaş altındaki bireylerde, cezalar daha kısa sürede (genellikle 3 yıl) silinebilir.
4. Adli Sicil Kaydı Nasıl Kontrol Edilir?
Adli sicil kaydınızı öğrenmek için e-Devlet üzerinden veya Cumhuriyet Savcılığı’na başvuru yapabilirsiniz:
A. e-Devlet Üzerinden Adli Sicil Sorgulama
- e-Devlet adresine giriş yapın.
- “Adli Sicil Kaydı Sorgulama” hizmetini seçin.
- Kimlik doğrulaması yaparak belgenizi görüntüleyin veya PDF olarak indirin.
B. Savcılığa Doğrudan Başvuru
- Nüfus Müdürlüğü veya Cumhuriyet Savcılığı’na şahsen başvuruda bulunabilirsiniz.
5. Adli Sicil Kaydı Silinmişse İşveren Görebilir Mi?
- Silinmiş kayıtlar, normal adli sicil belgesinde görünmez.
- Ancak:
- Kamu görevleri, savunma sanayii gibi özel sektörlerde arşiv kayıtları incelenebilir.
- Yurt dışı vize başvurularında bazı ülkeler silinmiş kayıtları da sorgulayabilir.
6. Adli Sicil Kaydı Yanlışsa Düzeltme Süreci
Eğer adli sicilinizde hatalı bir kayıt varsa:
- Cumhuriyet Savcılığı’na itiraz dilekçesi verin.
- Mahkeme kararınızın aslını ibraz edin.
- e-Devlet üzerinden güncelleme talep edin.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Adli sicil kaydı ile sabıka kaydı aynı mıdır?
- Evet, genel adli sicil kaydı halk arasında “sabıka kaydı” olarak bilinir.
2. Adli sicil kaydı silindikten sonra iş başvurusunda çıkar mı?
- Hayır, silinmiş kayıtlar normal belgede görünmez. Ancak özel güvenlik gerektiren işlerde arşiv kayıtları incelenebilir.
3. Beraat alan kişinin adli sicilinde kayıt çıkar mı?
- Hayır, beraat veya takipsizlik kararları adli sicile işlenmez.
4. Yurt dışı vize başvurusunda silinmiş kayıtlar görünür mü?
- Bazı ülkeler (ABD, Kanada gibi) derinlemesine arşiv taraması yapabilir.
5. Adli sicil kaydı silinme süresi nasıl hesaplanır?
- Cezanın kesinleştiği tarihten itibaren denetim süresi başlar.
6. Para cezası adli sicile işler mi?
- Evet, ancak 3 yıl sonra silinir.
7. Çocuk mahkemesinden ceza alanların kaydı silinir mi?
- Evet, 18 yaş altındakilerde silinme süresi daha kısadır.
8. Adli sicil belgesi ne kadar sürede hazırlanır?
- e-Devlet’ten anında alınabilir, savcılık başvuruları 1-3 gün sürebilir.
9. Silinmiş adli sicil kaydı nasıl geri gelir?
- Yeni bir suç işlenirse, eski kayıtlar yeniden değerlendirilir.
10. Adli sicil kaydı olanlar kamu personeli olabilir mi?
- Kamu personeli alımlarında adli sicil kaydı bulunanlar genellikle elenir.
0 yorum