📌 1. Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesi belirli koşullar altında sona eren işçiye, çalıştığı her yıl için ödenen tazminattır.
✔ İş Kanunu’nun 1475 sayılı kanunun yürürlükte kalan 14. maddesi kapsamında düzenlenmiştir.
✅ Kıdem Tazminatı Alabilmek İçin Şartlar:
| Şart | Açıklama |
|---|---|
| En az 1 yıl aynı işverenin yanında çalışmak | 1 yıldan az çalışan kıdem tazminatı alamaz. |
| İş sözleşmesinin haklı neden dışında işveren tarafından feshi | İşverenin haksız yere işten çıkarması halinde kıdem tazminatı ödenir. |
| İşçinin haklı nedenle işten ayrılması | Ücret ödenmemesi, sağlık gibi haklı nedenlerle işçi ayrılırsa kıdem alır. |
| Emeklilik, askerlik, evlilik (kadın işçi için) gibi nedenlerle işten ayrılma | Bu durumlarda da kıdem tazminatı hakkı doğar. |
🚨 Örnek:
Ahmet Bey, aynı işyerinde 5 yıl çalıştıktan sonra haksız yere işten çıkarılmışsa, kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir.
📌 2. İhbar Tazminatı Nedir?
İhbar tazminatı, iş sözleşmesini fesheden tarafın, karşı tarafa önceden bildirimde bulunmaması durumunda, bildirim süresine ilişkin ücretin tazminat olarak ödenmesidir.
✔ 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesi kapsamında düzenlenmiştir.
✅ İhbar Süreleri:
| Çalışma Süresi | İhbar Süresi |
|---|---|
| 6 aydan az | 2 hafta |
| 6 ay – 1,5 yıl arası | 4 hafta |
| 1,5 yıl – 3 yıl arası | 6 hafta |
| 3 yıldan fazla | 8 hafta |
🚨 Örnek:
Emine Hanım, iş yerinde 2 yıl çalıştıktan sonra işten çıkarılmış ve kendisine 4 hafta önceden haber verilmemişse, işveren 6 haftalık ücreti kadar ihbar tazminatı öder.
📌 3. Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
📌 Kıdem tazminatı, işçinin brüt ücreti esas alınarak hesaplanır.
✔ Çalışılan her yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden ödeme yapılır.
✔ Kıdem tazminatı tavanı 2025 yılı itibarıyla güncellenir. (Güncel tavan tutar için resmi duyurular takip edilmelidir.)
✅ Kıdem Tazminatı Hesaplama Formülü:
Kıdem Tazminatı = Çalışma Yılı x Brüt Aylık Ücret
✔ Çalışma yılı tam değilse, kalan ay ve günler orantılı olarak eklenir.
🚨 Örnek:
Ali Bey, 5 yıl 3 ay çalışmış ve brüt maaşı 30.000 TL ise:
- 5 yıl için → 5 x 30.000 TL = 150.000 TL
- 3 ay için → (30.000 TL / 12 ay) x 3 ay = 7.500 TL
Toplam Kıdem Tazminatı: 157.500 TL
📌 4. İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
📌 İhbar tazminatı, işçinin brüt ücreti esas alınarak ihbar süresi dikkate alınır.
✔ İhbar süresi boyunca çalışmış gibi ücret hesaplanır.
✅ İhbar Tazminatı Hesaplama Formülü:
İhbar Tazminatı = İhbar Süresi (Hafta) x Haftalık Brüt Ücret
🚨 Örnek:
Zeynep Hanım, işyerinde 2 yıl çalışmış ve brüt maaşı 20.000 TL ise:
- Çalışma süresi: 2 yıl → 6 hafta ihbar süresi
- Haftalık ücret: 20.000 TL / 4 = 5.000 TL
İhbar Tazminatı: 6 hafta x 5.000 TL = 30.000 TL
📌 5. Kıdem ve İhbar Tazminatı Hesaplamasında Dikkate Alınan Ek Ödemeler
📌 Kıdem ve ihbar tazminatında sadece maaş değil, düzenli olarak yapılan tüm ödemeler dikkate alınır.
| Dahil Edilen Ödemeler | Dahil Edilmeyen Ödemeler |
|---|---|
| Yemek yardımı, yol parası, prim, ikramiye | Sosyal yardımlar (doğum, ölüm yardımı) |
| Düzenli fazla mesai ücretleri | Bayram harçlıkları |
| Düzenli sağlanan yakacak yardımı | Tek seferlik primler |
📌 6. Tazminat Hesaplama Örnek Tablosu
| Çalışma Süresi | Brüt Aylık Ücret | Kıdem Tazminatı | İhbar Süresi | İhbar Tazminatı |
|---|---|---|---|---|
| 2 yıl | 25.000 TL | 50.000 TL | 6 hafta | 37.500 TL |
| 5 yıl 6 ay | 30.000 TL | 165.000 TL | 8 hafta | 60.000 TL |
📌 7. Kıdem ve İhbar Tazminatında Sıkça Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Yolları
| Sorun | Çözüm |
|---|---|
| İşverenin tazminatı ödememesi | İş mahkemesine dava açılabilir. |
| Kıdem süresinde eksik hesaplama yapılması | Çalışma belgesi, SGK hizmet dökümü istenir. |
| İhbar süresine uyulmaması | Noter aracılığıyla ihtar çekilebilir. |
| Fazla mesai ve ek ödemelerin kıdem tazminatına dahil edilmemesi | Ücret bordrosu ve banka kayıtları incelenir. |
📌 8. Sıkça Sorulan Sorular
🔹 İşten kendi isteğiyle ayrılan kıdem tazminatı alabilir mi?
📌 Haklı bir nedeni varsa (sağlık, maaş ödenmemesi gibi) kıdem tazminatı alabilir.
🔹 İhbar tazminatı işçiden de talep edilebilir mi?
📌 Evet. İşçi, ihbar süresine uymadan işten ayrılırsa işverene ihbar tazminatı öder.
🔹 Kıdem tazminatında tavan ücret nedir?
📌 2025 yılı itibarıyla kıdem tazminatı tavanı güncellenecek olup, resmi rakamlar dikkate alınır.
🔹 Kıdem ve ihbar tazminatı hesaplanırken hangi maaş dikkate alınır?
📌 İşçinin işten ayrıldığı tarihteki brüt maaşı esas alınır.
🔹 Kıdem tazminatı zamanaşımı süresi nedir?
📌 5 yıl içinde dava açılması gerekir.
0 yorum